مزایای خواندن کتاب برای نوزاد به اندازه ای است که شما را شگفت زده خواهد کرد. جنین متوجه تمام کارهای شما و علت آنها نمی شود.
اما شما نباید انتظار داشته باشید تا کودک شما قبل از آنکه شما با او شروع به صحبت کردید چیزی را متوجه شود. همچنین شما نباید انتظار داشته باشید ، زمانی که برای نوزاد خود لالایی می خوانید، نوزاد متوجه شده و همراه با ریتم سرش را برای شما تکان دهد. بلند صحبت کردن و خواندن برای نوزاد، یک محرک بسیار مهم به حساب می آید و یکی از فعالیتهای بزرگی است که والدین می توانند برای سالها آن را ادامه بدهند.
نوزاد، زمانی که متولد می شود، قادر است تا تمام صداهایی را که برای صحبت کردن لازم است یاد بگیرد. هرچه بیشتر کتابهای داستان را برای نوزاد خود با صدای بلند بخوانید و با آنها بلند تر صحبت کنید، کلمات بیشتر و بهتر در ذهن آنها آشکار می شود و بهتر قادر خواهند بود تا صحبت کنند. شنیدن کلمات، به نوزاد کمک می کند تا شبکه نیرومندی از کلمات در مغز او ساخته شود. نوزادانی که والدین آنها به طور دائمی برای آنها کتاب می خوانند یا با آنها صحبت می کنند، تا سن ۲ سالگی نسبت به نوزادان دیگر، بیشتر با کلمات آشنایی دارند. و نوزادانی که در طول سالهای اول زندگی بیشتر با آنها صحبت شده و برای آنها کتاب خوانده شده است برای یادگیری و مطالعه اشتیاق بیشتری از خود نشان می دهند.
زمانی که برای نوزاد خود کتاب یا آواز می خوانید، کودک شما قادر است تا احساسات متفاوتی را که شما در حین ادای کلمات و تلفظ صداها استفاده می کنید را بشنود. این موارد به پرورش اجتماعی و رشد احساسی نوزاد کمک می کند. همچنین خواندن، نوزاد را به نکته سنجی، لمس و پاسخ به سوالات دعوت می کند و تمام این موارد باعث بهبود در رشد اجتماعی و مهارت در فکر کردن می شود. علاوه بر تمام این فوائد، مهارت زبانی نوزاد بوسیله تقلید صداها، تشخیص تصاویر کتاب و یادگیری کلمات تقویت می شود.
یکی از مهمترین مزایایی که بلند خواندن دارد، برقراری ارتباط بین چیزهایی است که نوزاد شما به آنها عشق می ورزد. یعنی صدای شما، نزدیکی به شما و کتاب.
تفاوت سن نوزادان در قدرت درک کلمات
کودکانی که ماههای نخست زندگی خود را شروع کرده اند ممکن است مفهوم تصاویر داخل کتاب را متوجه نشود اما او می تواند روی آنها تمرکز کند به ویژه روی صورتها، رنگهای روشن و الگوهای رنگها. خواندن لالایی و آواز به هنگام شیردهی باعث آرامش و جلب توجه نوزاد می شود.
بین ۴ تا ۶ ماهگی، نوزاد شما ممکن است تا به کتاب علاقه و اشتیاق بیشتری نشان دهد. او ممکن است تا به سمت کتاب چنگ زده و یا آن را بین انگشتان خود نگه دارد. اما مراقب باشید چون احتمال دارد آن را به سمت دهان برده و یا به سمت دیگری پرتاب کند. کتابهایی را انتخاب کنید که دارای ریتمهای تکراری و رنگهای روشن هستند.
بین ۶ تا ۱۲ ماهگی، کودک شما قادر خواهد بود تا چیزهایی را که در داخل کتاب است را بفهمد و احتمال زیاد می رود تا درک او نسبت به صفحات و یا کل داستان نیز از همین دوران آغاز شود. نوزاد در این دوره به آن چیزی که شما می خوانید پاسخ می دهد، به سمت کتاب چنگ انداخته و تلاش می کند تا با دهانش صداهایی را تولید کند. تا ۱۲ ماهگی قادر می شود تا با کمک شما صفحات را ورق بزند. در این سن آنها به تدریج شروع می کنند به اشاره کردن به سمت اشیائی که در داخل صفحات می بینند و صدای شما را تکرار می کنند.
چه زمان و چگونه بخوانید
یک نکته مهم درباره بلند خواندن وجود دارد و نیاز به مهارت خاص یا وسیله خاصی نیست . این کار فقط به شما، نوزاد شما و کتاب نیاز دارد. برای دقایق کوتاهی با صدای بلند بخوانید. اما در بیشتر مواقع این کار را انجام ندهید. نگران نباشید از اینکه کتاب تمام شود فقط روی صفحاتی که شما و نوزاد شما از آن لذت می برید، تمرکز کنید.
سعی کنید تا هر روز در ساعتهایی که فضای خانه ساکت است و بیکار هستید کتاب بخوانید. معمولا بهترین زمان قبل از خواب شب و میان روز است. به علاوه این بهترین زمان است تا نوزاد خود را نوازش کنید. این کار به آرامش نوزاد شما کمک می کند. سعی کنید زمانی را برای این کار انتخاب کنید که نوزاد شما سیر بوده و پوشکش تازه تعویض شده باشد. پیشنهاد می شود تا از کتابهای سبک استفاده کنید زیرا حمل این کتابها راحت بوده و می توانید آنها را همراه خود به هر مکانی که دوست دارید ببرید و زمانی که به طور مثال در مطب دکتر نشسته اید می توانید راحت از آن استفاده کنید.
موارد زیر را به هنگام خواند کتاب رعایت کنید:
· نوزاد و کودک خود را به هنگام کتاب خواندن نوازش کنید. این کار به آنها آرامش و احساس امنیت داده و باعث گرم تر شدن روابط بین شما و نوزاد می شود.
· صدای خود را با ریتم کلمات و جملات کتاب تنظیم کنید. هرجائیکه لازم است صدای خود را بلند و کوتاه کنید و برای هر شخصیت داخل کتاب چنانچه مناسب است از یک صدای متفاوت استفاده کنید.
· نگران رعایت نکردن ترتیب خطوط کتاب نباشید. اگر سطری را گم کردید برای لحظه کوتاهی مکث کنید سپس با جملات پرسشی سطر خود را پیدا کنید مثلا بپرسید کجا بودیم؟ گربه سیاه کجا رفت. آهان اون اینجاست. ممکن است نوزاد و کودک شما قادر به پاسخگویی نباشد اما این کار پیش زمینه ای است که بعدها در پاسخگویی به شما کمک می کند.
· به هنگام شیر دادن به نوزاد و حرف زدن با او، برای او شهر بخوانید و صدای حیوانات را تقلید کنید. در مواقعی که بیکار هستید نوزاد را روی زانوهای خود بنشانید و با او صحبت کنید.
· کودکان در اثر تکرار یاد می گیرند و عاشق تکرار هستند. بنابراین از اینکه برای آنها کتابهای تکراری و شبیه هم بخوانید نگران نباشید. سعی کنید تا آهنگهای یک شکل و تکراری را به یک شکل و با یک صدا تکرار کنید.
چه کتابی برای نوزادان مناسب است
کتابهایی که برای نوازادان انتخاب می کنید باید ساده بوده و دارای متن های تکراری و عکسهای واضح باشد. در طول اولین ماههای نخست زندگی، نوزاد فقط دوست دارد تا صدای شما را بشنود. بنابراین شما می توانید هر چیزی را که می خواهید بخوانید. بویژه کتابهایی را که حاوی شعر و آهنگ هستند. همانطور که نوزاد به کتاب خواندن علاقه مند می شود، کتابهایی را انتخاب کنید که تصاویر آنها ساده بوده و رنگ آنها با زمینه کتاب متفاوت باشد.
زمانی که نوزاد شما شروع به چنگ انداختن به کتاب می کند، کتابهایی را تهیه کنید که دارای رنگهای روشن بوده البته کتابهای پارچه ای که دارای صورت هستند می توانند انتخاب خوبی باشند. این کتابها به علت نرمی، نوزاد را تشویق می کند تا آن را لمس کرده و قدرت حرکت انگشتان و دست نوزاد را تقویت می کند. تصاویری که از رنگهای با کیفیت برخوردار هستند باعث تقویت قدرت بینائی نوزاد می شود.
زمانی که کودک شما شروع به پاسخگویی به چیزهایی که در داخل کتاب است می کند، برای او کتابهای تخته ای با تصاویر کودکان یا اشیائی شبیه آنها تهیه کنید. زمانی که نوزاد نشستن در وان حمام را آموخت و یاد گرفت که چگونه با انگشت خود غذا بخورد، داستانهای ساده ای که درباره زمان حمام کردن و خوابیدن است را تهیه کنید. همانطور که کودک شما بزرگتر می شود و توانایی حرف زدن را پیدا می کند کتابهایی برای او تهیه کنید که نوزاد را دعوت می کند تا کلمات ساده را تکرار کند.
البته در این زمان استفاده از کتابهای سه بعدی بسیار مناسب بوده و باعث می شود تا نوزاد شما هیجان زده شود. کودکان در هر سنی که باشند عکسهای آلبوم را بسیار دوست دارند به ویژه اگر عکس افرادی که آنها او را می شناسند در داخل آلبوم باشد.
اگر دوست دارید تا کودک شما کتاب خوان شود، بهتر است در قسمتهای مختلف منزل کتاب بگذارید. همانطور که نوزاد شما بزرگ می شود و شروع می کند به سینه خیز رفتن و بهم ریختن سبد اسباب بازیهای خود می تواند از داخل سبد به همراه اسباب بازی یک کتاب نیز پیدا کند